Yüzyılın deneyi

**Admin** Perş. Ağus. 13, 2009 3:29 pm

Dünyanın en büyük parçacık hızlandırıcısı "Büyük Hadron Çarpıştırıcısı" (LHC), 13,7 milyar yıl önce meydana geldiği düşünülen Büyük Patlama’dan hemen sonraki başlangıç şartlarını oluşturarak maddenin sır perdesini aralayabilmek için çarşamba günü faaliyete geçiriliyor. Aralarında Türklerin de bulunduğu 5 binden fazla fizikçi ve mühendisin 10 yılı aşkın süredir üzerinde çalıştığı proje, son yılların en büyük bilim projesi olarak gösteriliyor

Kısaca LHC olarak anılan laboratuvarı inşa eden Avrupa Nükleer Araştırma
Kurumu (CERN) Genel Müdürü Robert Aymar, Büyük Hadron Çarpıştırıcısının "dünya
görüşümüzü ve kainata bakışımızı değiştirebilecek sonuçlar üreteceğinden emin
olduğunu" belirtti.
LHC, Fransa-İsviçre sınırında, Cenevre yakınlarında, yerin 100 metre
altında 27 kilometrelik dairevi bir tünel olarak inşa edildi.
Deney başladıktan sonra, tünel çevresinde bulunan 4 büyük algılayıcıdan
ikisi Atlas ve CMS, "Higgs bozonunun izini sürecek." Bu parçacığın diğer bazı
parçacıklara kütle kazandırdığı düşünülüyor. Bu deneyde Higgs bozonu tespit
edilemezse teorik fizik alt üst olabilir.
CERN Müdürü Aymar, Higgs’den başka bilinenlerden çok daha ağır, çok daha
fazla sayıda parçacık bulunacağını düşünüyor ve "Biz bu parçacıklara karanlık
madde diyoruz" dedi. Aymar’a göre, LHC kainatın yüzde 23’ünü oluşturan bu
karanlık maddenin "ne menem bir şey" olduğunun anlaşılmasını sağlayacak. Bilim
adamlarına göre, evrenin yüzde 4’ü bildiğimiz maddeden meydana geliyor, kalan
bölüm ise karanlık enerjiden ibaret.
LHCb adı verilen üçüncü algılayıcı ya da gözlem istasyonu, Büyük Patlama
anında maddeyle eşit miktarda olduğu düşünülen antimaddenin nereye gittiğini
bulmaya çalışacak. Alice algılayıcısı da kurşun iyonlarının çarpışmasıyla
ilgilenecek ve kainatın ilk mikrosaniyeleri sırasında, daha protonlar oluşmadan
ortaya çıkan "kuark ve glüon çorbasını" bir lahza için de olsa yeniden yaratmaya
çalışacak. Çarşamba günü ilkin ilk ışın huzmesi için 100 milyar protonluk
paketler hızlandırıcıya atılacak. Birincisinin tersi istikamette olacak şekilde
ikinci demetin devreye sokulmasıyla çarpışma başlayacak.